سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

به گزارش روابط عمومی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سیستان و بلوچستان، در گفت وگویی دکتر بامری به تشدید تنش‌های آبی سیستان و بلوچستان در سال‌های اخیر اشاره کرد و گفت: راهکارهای مختلفی مثل شیرین‌سازی آب دریا یا برداشت از چاه‌های ژرف یا بارورسازی ابرها برای حل معضل کمبود آب در استان سیستان و بلوچستان وجود دارد که برخی از این راهکارها همین حالا در دست انجام است، اما آنچه در کنار لزوم ذخیره‌سازی آب و کنترل سیلاب، ضرورت انجام عملیات آبخیزداری را به‌ویژه در جنوب استان بیشتر می‌کند، از بین رفتن خاک در این منطقه است؛ به نحوی که بالاترین نرخ فرسایش آبی خاک کشورمان همین حالا در منطقه بلوچستان مشاهده می‌شود که علت اصلی آن وقوع پدیده فرسایش خندقی است که در زبان محلی به «گَرگَروها» مرسوم است؛ یعنی با وجود این که متوسط میزان فرسایش خاک کشورمان حدود ۱۵تُن در هر هکتار در سال است، در بلوچستان مشاهده شده است که صرفا با وقوع یک پدیده سیل، ۵۰تُن خاک در هر هکتار از دست رفته است.

بامری افزود: فرسایش خندقی یا همان پدیده «گرگروها» نوعی فرسایش آبی است که باعث انحلال حجم زیادی از خاک می‌شود و نتیجه آن، نابودی حجم عظیمی از خاک بر اثر وقوع سیل است و جزو بدترین انواع فرسایش آبی در سطح جهان محسوب می‌شود. با توجه به نوع بافت خاک و نحوه وقوع بارش‌های شدید در منطقه بلوچستان، فرسایش خندقی عملا یک پدیده طبیعی محسوب می‌شود، ولی شکی نیست که دستکاری‌های انسانی در طبیعت، به تشدید رخداد این پدیده در سال‌های اخیر دامن زده است.

آسیب پدیده «گرگروها» بر طبیعت بلوچستان به گونه‌ای است که وقوع ۵تا ۶ساعت بارندگی سنگین در این منطقه، باعث می‌شود که حجم خاکی به اندازه یک دره با عمق ۱۰متر و به عرض ۴۰متر، در آب انحلال پیدا کند و همراه جریان سیل از بین برود؛ خاکی که طبیعت برای تولید آن، میلیون‌ها سال زمان صرف کرده است.

وی در ادامه تاکید کرد: خسارت‌های سیل در منطقه بلوچستان به روستاها و اراضی کشاورزی، صرفا این نیست که مقداری محصول یا تعدادی دام و آغل از بین برود که بعدا بتوان با کمک دولت آن را جایگزین کرد، بلکه وقوع پدیده فرسایش خندقی باعث می‌شود که در هنگام وقوع سیلاب‌های سنگین، هم محصول از بین برود و هم زمین؛ یعنی سیلی که همراه با فرسایش خندقی روی می‌دهد، هم محصولات کشاورزی و دام‌های روستاییان را نابود می‌کند و هم اراضی زراعی و مراتع آن‌ها را. متاسفانه سیل‌های شدید سال‌های اخیر باعث وقوع چنین اتفاقی در برخی روستاهای شهرستان دشتیاری شده است و زیست‌پذیری منطقه را با مخاطره جدی مواجه کرده است؛ پدیده «گرگروها» مثل اژدهای هفت‌سری است که همه‌چیز را از بین می‌برد و دستکاری‌های انسانی در طبیعت و پیامدهای ناشی از تغییر اقلیم باعث شده است که وقوع این پدیده در سال‌های اخیر به‌شدت تشدید شود.