سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

هوشنگ جزی روز سه شنبه در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار ایرنا در چابهار اظهار داشت: روند فرسایش آبی بویژه فرسایش خندقی (گرگرو) و یا آبکند (کانالهایی با عمق و عرض بیشتر از 30 سانتیمتر) در شهرستان چابهار به شدت افزایش یافته است.
وی بیان کرد: 126 میلیون هکتار از اراضی کشور تحت فرسایش آبی قرار دارد که تاکنون در 26 میلیون هکتار طرح مطالعه تفصیلی تهیه شده که در 11 میلیون هکتار طرح های لازم به اجرا آمده و 15 میلیون هکتار دیگر در دست اقدام است.
مدیرکل دفتر حفاظت خاک و آبخیزداری سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور گفت: گسترش گرگروها در چابهار کم کم به بحران غیر قابل کنترل تبدیل می شوند و این روند موجب تخلیه آب زیرزمینی در اطراف آبکندها، تخریب راه های روستایی و بین شهری، منازل روستایی و اراضی کشاورزی می شود.
وی تصریح کرد: 250 میلیارد تومان برای مقابله با گرگروها (فرسایش خندقی خاک) به عنوان بزرگترین آبکند خندقی کل کشور در سطح روستاهای شهرستان چابهار نیاز است.
جزی بیان کرد: تنها راه مقابله با گرگروها اختصاص ردیف اعتباری ویژه و تخصیص به موقع اعتبارات است.
وی با بیان اینکه برنامه مدون و مطالعاتی در این زمینه انجام شده، خاطرنشان کرد: باز شدن ردیف اعتباری برای مقابله با گرگروهای چابهار می تواند نقش تاثیرگذاری برای مقابله با این پدیده مخرب داشته باشد. 
مدیرکل دفتر حفاظت خاک و آبخیزداری سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور گفت: متاسفانه هیچ اعتباری برای ساماندهی و مقابله با فرسایش خندقی خاک(گرگروها) در چابهار اختصاص پیدا نکرده ولی از محل اعتبارات آبخیزداری اقداماتی را در دست انجام داریم.
وی از رسانه ها بویژه خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی (ایرنا)خواست که به کمک آبخیزداری و منابع طبیعی بشتابند تا ضمن آشنایی بهتر مردم و مسئولان از مزایای طرح های آبخیزداری جریان سازی لازم برای اهمیت دادن به این موضوع مهم را آغاز کنند.
وی بیان کرد: دفتر حفاظت خاک و آبخیزداری سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور تاکنون هیچ اعتباری برای مقابله با گرگروها دریافت نکرده و فقط از محل طرح های آبخیزداری برخی اقدامات انجام شده که به هیچ وجه کافی نیست.
جزی ادامه داد: 800 هزار هکتار مساحت گرگروهای سطح شهرستان چابهار در محدوده بخش های دشتیاری، پلان و مرکزی قرار دارد که نیاز است به عنوان یک خواسته مهم مردم پیگیری شود تا به نتیجه مثبت برسد.
وی گفت: در حوزه آبخیزداری شهرستان چابهار سه میلیارد تومان از محل صندوق توسعه ملی تخصیص پیدا کرده تا بتوانیم برخی از طرح ها در زمینه ساماندهی هوتگ ها، ساخت دگار و بندهای آبخیزداری و مقابله با کنترل سیلاب و فرسایش خاک را اجرایی کنیم. 
مدیر کل دفتر حفاظت خاک و آبخیزداری سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور بر ساماندهی، مرمت و لایروبی هوتگ(گودال های حفر شده برای نگهداری آب آشامیدنی و دام) و اجرای طرح های آبخیزداری در چابهار تاکید کرد و افزود: طرح های آبخیزداری برای اقتصاد مردم روستایی و شهری بسیار حائز اهمیت است.
وی با بیان اینکه تعهد برنامه ششم توسعه برای آبخیزداری کشور 10 میلیون هکتار است خاطرنشان کرد: برای هر هکتار اجرای طرح آبخیزداری یک میلیون تومان نیاز است که براساس برآوردها 10 هزار میلیارد تومان باید تا پایان برنامه هزینه شود اما علیرغم پیگیریهای مردم، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، استانداران و مسئولان 200 میلیون دلار معادل 700 میلیارد تومان امسال اختصاص پیدا کرده است که فقط یک سوم تعهد و برنامه های یک سال این حوزه مهم است و باید عملیات آبخیزداری و آبخوان داری اجرا شود.
وی گفت: طرح های آبخیزداری بر کنترل ریزگردها، افزایش پوشش گیاهی، تقویت منابع آب زیرزمینی، ایجاد اشتغال و کنترل مهاجرت تاثیر زیادی دارد.
مدیرکل دفتر حفاظت خاک و آبخیزداری سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور ادامه داد: چهار دسته فعالیت بیولوژیکی(کاشت و توزیع نهال و بذر)، بیومکانیکی، مکانیکی و عملیات مدیریتی و حفاظتی وجود دارد که نقش موثر آنها در زندگی مردم نمایان است.
وی افزود: سازه های آبخیزداری 20 تا 25 سال تاثیر عمر مفید دارند و یکی از تاثیرات آنها مقابله با ریزگردهاست که به عنوان نمونه بندآبخیزداری پارگ در مسیر چابهار-کنارک توانسته کنترل ریزگرد را نیز انجام دهد.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری چابهار نیز به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: گرگروها در 258 روستای دشتیاری وجود دارند و تاکنون موجب آسیب جدی به 120 روستا شده اند.
عبدالغنی رئیسی افزود: خندق های ایجاد شده سالانه به منابع آب، خاک، کشاورزی، تخریب پوشش گیاهی منطقه و تأسیسات زیربنایی منطقه خسارت چند صد میلیارد تومانی وارد می کند.
وی بیان کرد: آثار سوء گرگروها متروکه شدن بسیاری از اراضی و مهاجرت ساکنان روستاهای منطقه، افزایش بیکاری، کاهش رطوبت لایه های سطحی خاک و انتقال عناصر میکرو و ماکرو خاک از طریق خندق ها، تخریب و هدر رفت خاک حاصلخیز و مستعد (زراعی و باغی) منطقه و کاهش حاصلخیزی اراضی در اثر زهکشی است.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری چابهار گفت: گرگروها موجب تخریب اراضی و خالی شدن روستاها از سکنه، افزایش خسارات به تاسیسات دولتی به دلیل تخریب پل ها، جاده ها و کانالها و مسیرهای انتقال آب و کاهش درآمد اقتصادی تولید کنندگان شده است.
وی بیان کرد: سالانه 100 تن در هکتار خاک حاصلخیز چابهار از طریق فرسایش خندقی و آبکندی گرگروها از بین می رود و میزان پیشروی طولی آنها در منطقه سالانه بین 10 تا 670 متر است که با این پیشروی احتمال رسیدن آبکندها به رودخانه کاجو در صورت وجود ترسالی بسیار محتمل است.
رئیسی ادامه داد: میزان فرسایش آبکندی در منطقه دشتیاری معادل سالانه 100 تن در هکتار است و از متوسط قاره آسیا بسیار بیشتر است.
چابهار در 645 کیلومتری جنوب زاهدان مرکز استان سیستان و بلوچستان و در ساحل دریای عمان واقع شده است.