سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

در این مقال قصد داریم شما خوانندگان، مخاطبان و کارکنان منابع طبیعی کشور را با بخش به بخش این کتاب که قسمت اعظمی از هویت سازمان منابع طبیعی کشور را - از زمان شکل گیری نخستین تشکیلات در منابع طبیعی -  در بر می گیرد آشنا کنیم. ابتدا و در نخستین گام به معرفی نویسنده کتاب تاریخ علوم منابع طبیعی ایران می پردازیم . یقیناً او کسی نیست جزء روانشاد دکتر کریم جوانشیر، مردی که یکی از شاگردانش در وصف او می گفت: او بزرگ بود و از اهالی امروز بود. با تمام افق های باز نسبت داشت و لحن آب، زمین و جنگل را چه خوب می فهمید.

   ... استاد دکتر کریم جوانشیر در سال 1314 در شهرستان خوی در استان آذربایجان غربی دیده به جهان گشود. او تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در تهران گذراند و در سال 1334دیپلم متوسطه خود را از دبیرستان البرز دریافت کرد و سپس وارد دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران شد.

دکتر جوانشیر در سال 1338 با درجه فوق لیسانس در رشته جنگل فارغ التحصیل و در سال 1339 به سمت معلم دستیار در دانشگاه تهران مشغول کار شد. وی در سال 1342برای اخذ درجه دکتری به دانشگاه مون پلیه فرانسه رفت و در دو رشته گیاه شناسی و اکولوژی به تحصیل پرداخت و پس از اخذ درجه دکترا در سال 1346از دانشگاه مذکور با سمت «استاد یاری» به خدمت خود در دانشگاه تهران ادامه داد.

دکتر کریم جوانشیر در سال 1350 به مرتبه دانشیاری ارتقاء یافت و پس از آن برای تحقیقات دوره فوق دکترا عازم دانشگاه کلرادو در آمریکا شد و علاوه بر تحقیق در زمینه جنگل، در رشته اکولوژی و اکوفیزیولوژی نیز به پژوهش پرداخت و پس از بازگشت به ایران تدریس چند درس در دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران را بر عهده گرفت.

استاد جوانشیر در سال 1355 با درجه دکتری عازم دانشگاه فلوریدای آمریکا شد و در زمینه بیولوژی جنگل به تحقیق و مطالعه پرداخت و پس از اخذ مدرک اتمام دوره تحقیقات بیولوژی جنگل در سال 1368و هنگامی که کشور گرفتار جنگ تحمیلی بود به ایران برگشت و در سال1369به عضویت پیوسته فرهنگستان علوم ایران در آمد و همکاری خود را با گروه علوم کشاورزی فرهنگستان مذکور آغاز کرد.

دکتر جوانشیر طی حیات پرثمرش بیش از 10 پروژه تحقیقاتی را به انجام رسانید و در دوازده کنگره و مجمع جهانی شرکت کرد.و بیش از 20 مقاله علمی – پژوهشی در مجلات معتبر داخلی و خارجی به چاپ رسانید. از دکتر جوانشیر هفت جلد کتاب به یادگار مانده است که سه جلد آن در سالهای 1352، 1364و 1376جایزه بهترین کتاب سال را دریافت کرد.در همین سال نیز به عنوان محقق برجسته کشور از طرف وزارت جهاد سازندگی انتخاب شد.

دکتر جوانشیر نقشه های پوشش گیاهی هرمزگان، پارک خجیر، پارک سرخه حصار در حوزه آبخیز دماوند، جنگل های ارسباران، کردستان، ایلام، ممسنی فارس و بوشهر، حوزه کارون و بشاگرد را تهیه کرد.

زنده یاد دکتر کریم جوانشیر مسئولیت شاخه جنگل و محیط زیست گروه کشاورزی فرهنگستان علوم را نیز برعهده داشت و علاوه بر اجرای طرح یاد شده در دو طرح دیگر تحت عناوین « بررسی وضعیت علمی رشته کشاورز یو منابع طبیعی دانشگاه های کشور و «تهیه و تدوین فرهنگ واژه ها و اصطلاحات کشاورزی و منابع طبیعی» شرکت و همکاری داشت.

شمع وجود دکتر کریم جوانشیر استاد فرزانه دانشگاه تهران بامداد دوشنبه دهم فروردین ماه 1377 خاموش شد و دفتر حیات او که آکنده از دانش، ایمان، تلاش و مهربانی بود ناباورانه بسته شد.

 اینک سیمای عالمانه و تلاشگر استاد کریم جوانشیر در جمع اعضای شورای گروه علوم کشاورزی و منابع طبیعی همجنان در نظر ها زنده و مجسم است.

روانش شاد و روحش قرین آرامش باد.

نگاهی و یادی